Tromboz ve Embolizm

Tromboz durumunda, bir kan damarında kan pıhtısı (trombus) oluşup kanın akışına engel olur. Bazen (çoğunlukla bacak damarlarında olmak üzere) pıhtılar kendiliğinden oluşur. Dizden aşağı kısımdaki pıhtılar oldukça yaygındır ve genellikle büyük sorunlara yol açmaz. Pıhtı dizden daha yukarılara yerleşecek olursa, etkilenen bacak kızarır, şişer ve acı verir. Bu durum çok ciddi bir trombozun varlığını gösterir. Pıhtının bir kısmı (emboli adı verilir) pıhtıdan ayrılacak olursa, kalbe doğru yol almaya başlar ve bir kan damarında takılana kadar yoluna devam eder. Akciğere yerleşen bir emboli ölümcül olabilir

Kanın pıhtılaşması yaşamsal bir mekanizmadır. Ancak nedensiz yere pıhtılaşan kan tehlikelidir. Bir atardamarda ya da toplardamarda oluşan kan pıhtısı (daha çok bacak toplardamarında oluşur) yetersiz kan akışına neden olur. Bacaktaki derin toplardamarlardan birinde ya da bir atardamarda pıhtı oluşması ciddidir, acilen tıbbi tanı ve tedavi gerektirir.
Pıhtı, ya da pıhtı parçalan, bir atardamarı tıkarsa kan dokulara ulaşamaz. Beyne, akciğere ya da kalbe giden bir atardamarda tıkanma ölümle sonuçlanabilir.
RİSK FAKTÖRLERİ
Derin toplardamar trombozu gelişme şansı birçok faktöre bağlıdır.
► Aile geçmişi
► Obezite.
►Sigara kullanımı.
► Hareketsizlik. Uzun bir yolculuk boyunca uzun zaman oturmak ya da ameliyat sonrası iyileşme dönemi gibi.
► Su kaybı.
► ilaçlar; örneğin, doğum kontrol hapı.
► Cerrahi işlemler.
► Kanser.
TROMBOZ VE DERİN TOPLARDAMAR TROMBOZU İŞARET VE BELİRTİLERİ
Tromboz belirtileri pıhtının yerleştiği yere bağlıdır. Derin toplardamar trombozu belirtileri şunlardır:
► Dinlenme anında bile bacaklarda ağrı oluşması.
► Deri altında genişleyen damarlar
► Bölge ısınır, kızarır ve şişer.

DERİN TOPLARDAMAR TROMBOZU (DTT) RİSKLERİNİ EN AZA İNDİRMEK
Uzun bir yolculuğa çıkıyorsanız (otomobil, tren, otobüs ya da uçakla) birkaç basit önlemle DTT’den kaçınabilirsiniz.
► Yolculuktan hemen önce ve yolculuk sırasında özel destek çorapları giyin.
► Ayağa kalkarak sık sık bacaklarınızı hareket ettirin, esnetin ve gerin.
► Bol su için ve alkol almaktan kaçının.
► Ayak parmaklarınızı hareket ettirin ve esnetin; bu sayede bacaklardaki kanın kalbe dönmesine yardımcı olursunuz.

PIHTILARIN TEŞHİSİ
Tıbbi geçmişinizi öğrenen ve sizi muayene eden doktorunuz derin toplardamarlardan birinde pıhtı olabileceğinden şüphelenebilir. Bu şüpheyi doğrulamak için etkilenmiş bölgenin ultrasonla ya da Doppler ultrasonografısi ile taranmasını isteyebilir. Bu görüntü teknikleriyle doktorlar kanın akışını, damarın tıkalı olup olmadığını (eğer tıkalıysa tıkanıklığın durumunu) değerlendirebilirler.
Akciğer embolisine ait belirtilerle karşılaşacak olursanız, acilen hastaneye başvurmanız ve vantilasyon perfüzyon taraması adı verilen özel bir teste girmeniz gerekir. Doktorlar kan gazlarının (oksijen ve karbondioksit) seviyesini kontrol etmek üzere kan örneği alacak, bu sayede hastalığınız hakkında daha fazla bilgi toplayacaklar ve tedavinin nasıl sürdürüleceğini belirleyeceklerdir.

PIHTILARIN DAĞITILMASI

Yüksek tromboz riskiniz varsa (örneğin, ameliyat sonrası) bacaklardaki dolaşımı arttıran özel destek çorapları kullanmalısınız. Doktor pıhtı oluşumunu ve varolan pıhtıların gelişmesini engellemek için kan inceltici (antikoagülan) ilaç verebilir.
Bir pıhtı gelişmişse doktorlar yüksek dozda antikoagülanla kanı inceltmek ister. Uygulama başlangıçta enjeksiyonla yapılır (heparin), daha sonra ağızdan devam edilir (warfarin). Derin toplardamardaki bir pıhtı için 6-12 hafta devam edecek bit antikoagülan tedavisi gerekir; akciğer embolisinin tedavisi için en az üç ay olmak üzere altı aylık bir tedavi öngörülür. Derin bacak toplardamarları pıhtı oluşturma eğiliminde olanlar ömür boyu antikoagülan ilaç kullanmak zorundadır.

AKCİĞER EMBOLİZMİNİN İŞARET VE BELİRTİLERİ
Belirtiler akciğerlerde yerleşen pıhtı ya da pıhtı parçalarının ne kadar olduğuna bağlıdır. Ana akciğer atardamarlarından birinin tıkalı olması herhangi bir uyarı vermeden ölüme neden olabilir. Tek ya da ufak pıhtıların vereceği belirtiler şunlardır:

► Şiddetli göğüs ağrısı.

► Solunum yetmezliği.

► Güçsüzlük hissi.

► Kan öksürme.
► Hızlanan kalp atışları ya da çarpıntı.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.