Karın üst kısımlarında ve göbek çevresindeki gerginlik ve şişkinlik şikayetlerinin çoğu yemekten sonra sanılan mideye bağlı rahatsızlıklar değildir. Kabızlık, hazımsızlık ve şişkinlik bu şikâyetlerinin bir çoğununun belirtisidir.
Mide çıkışında boşaltımı engelleyen bir hastalık yoksa ve mide ileri derecede sarkmamış veya genişlememişse hazımsızlık ve şişkinlik şikâyetlerinin kaynağı genellikle mide değildir sindirim salgılarının az salgılandığı veya barsak sistemini ilgilendiren dolaşım sisteminde yetmezliğe neden olan bazı hastalıklardır.
Hazımsızlık ve şişkinlik şikâyetlerinin asıl nedenleri, vücudun başka bir bölümünde oluşan rahatsızlıklar veya bir kronik devam eden hastalıktır. Bu hastalıklar iyi araştırma sonucu tanı ve tedavi edilebilir. Eğer herhangi bir neden bulunamamış ve şikâyetler devam ediyor ise kabızlık sorunu da incelenmeye alınmalıdır. Hasta haftada iki kez bağırsaklarını boşaltamıyorsa kabız sayılır. Haftada bir kez veya daha az sayıda tuvalete giden kişide ileri derecede kabızlık vardır. Ayrıca her gün tuvalete gitmesine rağmen kalın bağırsağını yeteri kadar boşaltamıyorsa buda gizli kabızlık olarak tanılanır.
Yiyeceklerin ince bağırsakta sindirilemeyen kısımları kalın bağırsağa ulaştığında orada bulunan bakteriler tarafından parçalanırlar. Kalın bağırsak bir-bir buçuk kilo kadar gaitayı depolayabilmekte ve her gramında yüzlerce milyar bakteri bulunmakta ve bu bakteriler gaz üretmektedir. Bu gazlar ya gaz çıkararak yada kana geçip akciğerler veya böbrekler ile dışarı atılmaktadır. Günlük iki litre kadar gaz üretilmesine rağmen kalın bağırsak içinde normal halde sadece 200 santimetreküp gaz bulunmaktadır. Kabız hastalarında bağırsak içinde hem daha fazla gaita hem de daha fazla gaz bulunmaktadır.
Kabız hastalarında, şişkinlik ve hazımsızlık şikâyetlerinin yemeklerden yarım saat kadar sonra başlaması önemli bir belirtidir. Yemekle birlikte kalın bağırsakta oluşan yetersiz hareketler, biriken gaitanın ve gazların sıkışmasına sebep olmakta ve şikayete neden olmaktadır. Kabızlığın tespiti “kalın bağırsak geçiş zamanının ölçülmesi” ile belirlenir Kabızlık tespit edilmesi durumunda beslenme alışkanlıklarının diyetisyen tarafından düzenlenmesi yeterli miktarda lifli gıda tüketiminin sağlanması gerekmektedir.
